Bá bệnh

Bá bệnh là gì?

• Bá bệnh là loài cây nhỡ, cao từ 2 – 8m, ít phân cành. Có lông ở nhiều bộ phận, lá kép lông chim lẻ, mọc so le, gồm 21 – 25 lá chét không cuống, mọc đối, hình mác hoặc bầu dục, gốc thuôn, đầu nhọn, mặt trên xanh sẫm bóng, mặt dưới có lông màu trắng xám. Cuống lá kép màu nâu đỏ.

----------------------------------------------------

Thành phần hóa học

• Trong gỗ và vỏ của cây Bá bệnh người ta đã chiết được các chất sau:
  • Các hợp chất quassinoid: eurycomalacton, 6 – α – hydroxycurycomalacton, longilacton, 5, 6 – dehydro – eurycomalacton, 14, 15 – β – dihydroxyklaineanon, 11 – dehydroklaineanon, các quassinoid có tác dụng diệt vi trùng sốt rét plasmodium falcifarum đã kháng thuốc.
  • Các hợp chất triterpen loại tirucalan: niloticin, dihydroniloticin, piscidinol A, bourjotinolon A. episapelin A, hyspidron và melianon.
  • Từ rễ đã phân lập được 3 quassinoid: eurycomanol, eurycomanol 2 – 0 – β – D glucopyranosid và 13β, 18 – dihydroeurycomanol.
  • Các alcaloid loại canthin – 6 – on được phân lập từ và và gỗ: 9, 10 – dimethoxycanthin – 6 – on, 10 – hydroxy – 9 – methoxy – canthin – 6 – on, 11 – hydroxy – 10 – methoxy – canthin – 6 – on, 5, 9 – dimethoxycanthin – 6 – on và 9 – methoxy – 3 methyl – canthin – 5, 6 – dion.
  • Ngoài ra còn có các alcoloid carbolin.

Tác dụng dược lý

• Bá bệnh có những tác dụng dược lý đã được chứng minh như sau:
  • Cao chiết từ Bá bệnh có tác dụng kháng ký sinh trùng sốt rét trong thử nghiệm nuôi cấy in vitro.
  • Thử nghiệm chế phẩm thuốc được bào chế từ Bá bệnh, Trâm bầu và Xấu hổ trên chuột lang cho thấy tác dụng lợi mật rõ rệt và không thay đổi thành phần của mật. Đồng thời chế phẩm này còn giúp gia tăng tốc độ tái tạo của các tế bào gan của chuột bị tổn thương và giúp làm giảm tác hại của carbon tetraclorid đối với gan chuột. Khi sử dụng trên bệnh nhân chỉ định điều trị lợi mật, thuốc làm giảm nồng độ bilirubin trong máu.
  • Bá bệnh có tác dụng tăng cường khả năng sinh dục. Thân và rễ làm tăng lượng testosteron trong huyết thanh động vật, rễ làm tăng testosteron nhiều hơn thân cây.
• Tính vị, tác dụng
  • Theo Y Học Cổ Truyền, vị thuốc Bá bệnh có vị đắng, tính mát, có tác dụng tới kinh can, thận. Cây Bá bệnh có tác dụng lợi tiểu, thanh nhiệt và lương huyết. Thường được sử dụng trong điều trị các chứng bệnh như chàm ở trẻ em, đi tiểu ra máu, đầy bụng, chướng hơi, ăn không tiêu, đau mỏi lưng.

Công dụng và liều dùng

• Công dụng
  • Vỏ thân Bá bệnh được dùng chữa các trường hợp ăn uống không tiêu, nôn mửa, đầy bụng tiêu chảy, gần như vị hậu phác, còn dùng chữa sốt rét, giải độc do uống nhiều rượu và chữa lưng đau mỏi do thấp.
  • Rễ chữa sốt rét, ngộ độc, say rượu và tẩy giun.
  • Kết hợp cả rễ và vỏ thân cây dùng để chữa phụ nữ đau bụng lúc có kinh, nhức mỏi tay chân.
  • Lá nấu nước tắm chữa lở ghẻ.
  • Quả dùng để chữa kiết lỵ, bụng dưới đau nơi phụ nữ, tắm trị ghẻ, lỡ ngứa.
• Liều dùng
  • Vỏ phươi khô tán bột, ngâm rượu hay làm thành viên, hoặc sắc uống. Ngày dùng 6 – 12g.

Ứng dụng chính của bá bệnh trong y học hiện đại

• Bá bệnh có tác dụng tăng cường sinh dục nhờ vào việc giúp tăng cường lượng testosteron nội sinh trong cơ thể.
• Một nghiên cứu được thực hiện trước đây đã chứng minh, bá bệnh chứa một nhóm các peptide nhỏ là “eurypeptides” làm tăng đáng kể mức độ Testosteron từ các tế bào leydig (tế bào kẽ) ở tinh hoàn, cải thiện khả năng sinh sản và ham muốn tình dục ở nam giới. Đối với nồng độ điều trị, Bá bệnh đã được chứng minh không gây tác dụng phụ đáng kể nào.

Một số bài thuốc

• Ôn kinh trợ dương điều khi thang, chữa bại liệt nửa người bên phải, do dưỡng khí suy, phong tê, mình lạnh tê dại:
  • Bá bệnh 4g, rễ Đinh lăng 10g, Xấu hổ sao 8g, Dây đau xương 8g, Dậu chiều sao 8g, Dây trâu cổ 8g, cây Thần sa 6g, Bạch hồ tiêu (quả chính phơi khô, sắc bỏ vỏ ngoài) 5g, Quế chi 5g, Gừng sống 3g. Sắc nước uống.
• Tư bổ âm huyết thang, chữa âm huyết suy kém, tê bại nửa người bên phải, nóng đau:
  • Bá bệnh 6g, Đậu đen 12g, Rau muống biển 8g, rễ Nhàu 8g, Hà thủ ô đỏ 10g, Dây gùi 8g, Huyết rồng 8g, rễ Cỏ xước 8g, Tang chi 8g, rễ Ô môi 8g, Dây ký ninh 2g. Sắc nước uống.
• Bá ứng tiêu hạ tán, chữa đau bụng, ăn không tiêu, đầy hơi chướng bụng:
  • Bá bệnh 50g, vỏ Quýt 100g, củ Bồ bồ 100g, Dây mơ 100g, Hoắc hương 100g, Cam thảo nam 100g, Hậu phác 100g, Dây rơm 100g, củ Sả 50g, củ Gấu 50g, Tiêu lốt 50g. Sắc nước uống.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng vị thuốc

• Các vị thuốc cần tán nhỏ, một lần uống 12g (người lớn) mỗi ngày, trẻ em tùy theo tuổi mà quy định liều dùng.
• Đối với phụ nữ có thai và đang cho con bú không nên dùng.
• Những người cơ thể suy yếu nên cẩn trọng khi dùng thuốc.
• Những trường hợp đang điều trị đái tháo đường bằng insulin, nên chú ý khi dùng vì khi uống Bá bệnh có thể gây hạ đường huyết, có thể nguy hiểm đến tính mạng.
• Một nghiên cứu trên nam giới ở độ tuổi 30 – 35 trong vòng 12 tuần. Cho thấy kết quả nghiên cứu rằng việc dùng Bá bệnh giúp cải thiện đáng kể về chức năng thể chất, chức năng cương dương, và gia tăng ham muốn tình dục lên 14% trong cả tuần 12. Các dấu hiệu của quá trình mãn dục nam cũng được cải thiện: các chỉ số huyết áp, mật độ xương, thừa cân, tinh thần đều có chuyển biến tích cực. Nghiên cứu cũng cho thấy tinh trùng hoạt động gia tăng 44,4% và thể tích tinh dịch tăng đến 18,2% ở cuối đợt điều trị. Điều này khẳng định Bá bệnh không chỉ làm chậm các dấu hiệu mãn dục nam sớm mà còn giúp cải thiện chức năng sinh sản, tăng khả năng thụ thai.
• Một nghiên cứu bổ sung khác về Bá bệnh với liều 200 mg/ngày trên 75 nam giới bị vô sinh không rõ nguyên nhân. Cho kết quả tích cực đáng kể về:  thể tích tinh dịch, nồng độ tinh trùng, tăng tỷ lệ hình thái tinh trùng và khả năng vận động của tinh trùng bình thường (đều được cải thiện đáng kể.
• Rất nhiều nghiên cứu khác cũng cho thấy công dụng của Bá bệnh trong việc gia tăng khả năng tình dục:
• Một nghiên cứu ở Malaysia năm 2009 cho thấy khi sử dụng Bá bệnh với liều 200mg/ngày giúp làm tăng 99.2% số lượng tinh trùng so với nhóm chứng.
• Nghiên cứu khác ở Châu âu cũng cho thấy, Dù chỉ sử dụng đúng một liều duy nhất Bá bệnh nhưng cũng giúp tăng hiệu suất hoạt động tình dục và chất lượng tinh trùng ở đối tượng thí nghiệm.
• Không chỉ vậy, Bá bệnh còn giúp xóa bỏ tình trạng nhức mỏi, cơ thể suy hao do việc hoạt động tình dục, giúp nam giới luôn cảm thấy khỏe mạnh, khoan khoái, luôn có ham muốn.
• Tất cả điều trên khẳng định Bá bệnh là một giải pháp hoàn hảo vừa giúp tăng cường khả năng hoạt động tình dục, tăng cường khả năng có con, vừa giúp làm chậm quá trình mãn dục, cải thiện thể chất, tinh thần ở nam giới tuổi trung niên.