Cetrorelix

Cetrorelix là gì?

• Cetrorelix là chất đối vận hormone giải phóng hormone hướng hoàng thể (LHRH). LHRH gắn với thụ thể trên màng tế bào tuyến yên. Cetrorelix cạnh tranh với sự gắn LHRH nội sinh trên những thụ thể này. Do cách tác dụng này, cetrorelix kiểm soát sự tiết gonadotropin (LH và FSH).

----------------------------------------------------

Chỉ định

• Cetrorelix được chỉ định dùng trong các trường hợp:
  • Phòng ngừa rụng trứng sớm ở những bệnh nhân được kích thích buồng trứng có kiểm soát, sau đó là các kỹ thuật lấy noãn và hỗ trợ sinh sản.
  • Phối hợp với gonadotropin (hMG) trong thời kỳ mãn kinh ở người trong các thử nghiệm lâm sàng.

Tương tác với các thuốc khác

• Nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy không có tương tác với các thuốc được chuyển hóa bởi cytochrome P450 hoặc kết hợp glucuronic hoặc liên hợp bằng cách nào đó. Mặc dù không có bằng chứng của sự tương tác thuốc, không thể loại trừ hoàn toàn khả năng tương tác, đặc biệt là các thuốc thường dùng, gonadotropin hoặc các sản phẩm có thể gây phóng thích histamin ở những bệnh nhân mẫn cảm.

Tương kỵ thuốc

• Không nên pha thuốc này với những thuốc khác.

Chống chỉ định

• Cetrorelix chống chỉ định trong các trường hợp:
  • Quá mẫn cảm với cetrorelix hoặc những chất có cấu trúc tương tự hormone phóng thích gonadotropin (GnRH), hormone peptide ngoại lai hoặc manitol.
  • Phụ nữ có thai và cho con bú.
  • Phụ nữ thời kỳ hậu mãn kinh.
  • Bệnh nhân suy thận 
  • Bệnh nhân suy gan trung bình và nặng.

Liều lượng & cách dùng

• Người lớn
  • Cetrorelix chỉ nên được chỉ định bởi các bác sĩ lâm sàng có kinh nghiệm trong điều trị vô sinh và trong những điều kiện có thể điều trị ngay các phản ứng dị ứng/giả dị ứng có thể xảy ra (bao gồm cả sốc phản vệ đe dọa tính mạng). Sau khi tiêm lần đầu, bệnh nhân cần được giám sát y khoa trong 30 phút. Các mũi tiêm sau bệnh nhân có thể được tự thực hiện với điều kiện là bệnh nhân đã được hướng dẫn nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng về quá mẫn cảm, hậu quả của phản ứng đó và sự cần thiết phải có can thiệp y khoa ngay lập tức.
  • Trước khi sử dụng cetrorelix, hãy bắt đầu liệu pháp kích thích buồng trứng có kiểm soát (COS) với gonadotropin (FSH hoặc hMG) thường vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 của chu kỳ kinh nguyệt. Cá nhân hóa liều lượng gonadotropin dựa trên phản ứng buồng trứng của bệnh nhân để cho phép nang trứng phát triển đầy đủ.
  • Bắt đầu điều trị bằng cetrorelix vào ngày thứ 5 - 7 của liệu pháp kích thích buồng trứng có kiểm soát (COS) và tiếp tục điều trị COS cho đến khi xác minh đủ sự phát triển của nang noãn.
  • Phác đồ một liều: 3 mg một lần như một liều duy nhất kết hợp với liệu pháp COS; thường bắt đầu vào ngày thứ 7 của liệu pháp COS (khoảng ngày 5 - 9). Nếu hCG không được sử dụng trong vòng 4 ngày kể từ ngày tiêm cetrorelix ban đầu (nang noãn không đủ trưởng thành của), dùng thêm liều cetrorelix bổ sung 0,25 mg một lần mỗi ngày; bắt đầu 96 giờ sau lần tiêm đầu tiên và tiếp tục cho đến ngày dùng hCG.
  • Phác đồ nhiều liều: 0,25 mg x 1 lần/ngày kết hợp với liệu pháp COS; bắt đầu vào ngày thứ 5 (buổi sáng hoặc buổi tối) hoặc vào buổi sáng ngày thứ 6 của liệu pháp COS. Tiếp tục cho đến khi đạt được đáp ứng đầy đủ của nang trứng với liệu pháp kích thích; thời gian trung bình là 5 ngày được yêu cầu trong các thử nghiệm lâm sàng.
  • Cetrorelix dùng để tiêm dưới da vào thành bụng dưới.
  • Các phản ứng tại vị trí tiêm có thể giảm đến mức tối thiểu bằng cách luân phiên các vị trí tiêm, hạn chế tiệm lại chỗ cũ và tiêm với tốc độ chậm để thúc đẩy quá trình hấp thu thuốc.
• Lưu ý đặc biệt khi sừ dụng cetrorelix:
  • Cetrorelix chỉ nên dược pha với dung môi được cung cấp sẵn, dùng động tác xoay nhẹ nhàng. Tránh lắc mạnh tạo thành bọt khí.
  • Dung dịch sau khi pha phải trong và không có vẩn. Không được dùng nếu dung dịch có vẩn hoặc nếu dung dịch không trong suốt.
  • Dung dịch nên được dùng ngay sau khi pha.
  • Mỗi kim tiêm, lọ thuốc và bơm tiêm chỉ sử dụng một lần, đậy nắp các kim lại để đảm bảo an toàn khi vứt bỏ đi. Hỏi bác sĩ về cách an toàn để vứt bỏ kim, lọ thuốc và bơm tiêm.
• Trẻ em
  • Không sử dụng cho trẻ em.
• Đối tượng khác
  • Không dùng cho bệnh nhân ≥ 65 tuổi.

Tác dụng phụ

• Thường gặp 
  • Rối loạn tổng quát và phản ứng tại chỗ tiêm: phản ứng tại vị trí tiêm như ban đỏ, sưng và ngứa, thường nhẹ và thoáng qua, hội chứng quá kích buồng trứng từ nhẹ đến trung bình (độ I hoặc II theo Tổ chức Y tế Thế giới) có thể xảy ra như là nguy cơ nội tại của biện pháp kích thích buồng trứng.
• Ít gặp 
  • Phản ứng dị ứng/dị ứng giả toàn thân bao gồm phản ứng phản vệ có thể đe dọa tính mạng, nhức đầu, buồn nôn, hội chứng quá kích buồng trứng nghiêm trọng (Độ III theo Tổ chức Y tế Thế giới).

Lưu ý

• Lưu ý chung
  • Cetrorelix có thể gây hại cho thai nhi. Do đó, cần chắc chắn phụ nữ không mang thai trước khi điều trị.
  • Cần lưu ý đặc biệt đến những phụ nữ đang có dấu hiệu và triệu chứng đang bị dị ứng hay tiền sử dễ bị dị ứng. Phản ứng phản vệ nghiêm trọng bao gồm ho, phát ban và hạ huyết áp khi điều trị vượt quá liều lượng khuyến cáo. Theo dõi bệnh nhân cẩn thận sau khi tiêm liều khởi đầu. Đặc biệt lưu ý ở những phụ nữ có các dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng dị ứng hoặc tiền sử dị ứng. Không khuyến cáo sử dụng cetrorelix cho phụ nữ bị dị ứng nặng.
  • Trong hoặc sau khi kích thích buồng trứng, hội chứng quá kích buồng trứng có thể xảy ra. Đây là một nguy cơ nội tại của biện pháp kích thích bằng gonadotropin.
  • Hội chứng quá kích buồng trứng nên được điều trị triệu chứng như nghỉ ngơi, truyền tĩnh mạch chất điện giải/chất dạng keo và liệu pháp heparin.
  • Hỗ trợ giai đoạn hoàng thể nên tuân theo hướng dẫn thực hành của trung tâm y khoa về sinh sản.
  • Đến nay ít có kinh nghiệm về việc dùng cetrorelix trong biện pháp kích thích buồng trứng lặp lại. vì vậy chỉ nên dùng cetrorelix trong các chu kỳ lặp lại sau khi đã đánh giá cẩn thận giữa lợi ích và nguy cơ.
  • Kết quả xét nghiệm chức năng gan tăng bao gồm ALT, AST, γ-glutamyltransferase (GGT, γ-glutamyl transpeptidase, GGTP) và phosphatase kiềm được báo cáo khi dùng cetrorelix.
• Lưu ý với phụ nữ có thai
  • Cetrorelix không được sử dụng cho phụ nữ có thai.
  • Nghiên cứu ở động vật cho thấy cetrorelix có ảnh hưởng liên quan với liều dùng trên sự thụ tinh, quá trình sinh sản và sự có thai. Có thể gây hại cho thai nhi; báo cáo về độ chết phôi ở động vật. Dị tật bẩm sinh được báo cáo ở những phụ nữ được tiêm cetrorelix trong thai kỳ.
• Lưu ý với phụ nữ cho con bú
  • Cetrorelix không được sử dụng cho phụ nữ cho con bú.
• Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc
  • Cetrorelix không hoặc ảnh hưởng không đáng kể đến khả năng lái xe và sử dụng máy móc.

Quá liều

• Quá liều và xử trí
  • Quá liều ở người có thể dẫn đến thời gian tác dụng bị kéo dài nhưng dường như không liên quan với tác dụng gây độc cấp. Trong nghiên cứu về độc tính cấp ở loài gặm nhấm, các triệu chứng nhiễm độc không đặc hiệu đã được quan sát sau khi tiêm trong màng bụng cetrorelix liều cao hơn 200 lần liều có hiệu quả dược lý sau khi tiêm dưới da.
• Cách xử lý khi quá liều
  • Không có báo cáo.

Quên liều và xử trí

• Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.