Dạ giao đằng

Dạ giao đằng là gì?

• Dạ giao đằng là dây leo bằng thân quấn của cây Hà thủ ô đỏ, là loại cây mọc hoang hoặc được trồng tại một số tỉnh thành nước ta, đặc biệt là những vùng núi cao. Dược liệu này được dân gian sử dụng khá nhiều trong các bài thuốc với vị ngọt, tính bình, có tác dụng an thần, dưỡng tâm, chỉ hãn, trừ phong thấp, thư cân lạc.

----------------------------------------------------

Thành phần hóa học

• Dạ giao đằng chứa chủ yếu thành phần anthraglycozid, crysophanol, emodin, rhein và một số thành phần khác như tinh bột, protid, chất vô cơ, chất tan trong nước.

Tính vị

• Dạ giao đằng có vị ngọt, tính bình.

Quy kinh

• Dạ giao đằng được quy vào các kinh sau đây:
  • Quy vào kinh Tâm và Can (theo Trung Dược Đại Từ Điển)
  • Quy vào kinh Tâm và Tỳ (theo Bản Thảo Tái Tân)
  • Quy vào kinh Can và Thận (theo Tứ Xuyên Trung Dược Chí)

Tác dụng dược lý

• Theo nghiên cứu dược lý hiện đại: Chưa có tài liệu nghiên cứu và báo cáo về tác dụng dược lý của Dạ giao đằng.
• Theo Y học cổ truyền:
  • Trong Đông y, Dạ giao đằng được xem là một vị thuốc nam quý, được dân gian sử dụng trong một số bài thuốc trị mất ngủ, thiếu máu, mụn nhọt, ghẻ lở, bệnh tâm thần phân liệt hoặc một số bệnh lý khác cụ thể như sau:
    • Trị phong thấp, thư cân lạc, giúp an thần, dưỡng tâm, chỉ hãn
    • Trị đêm mất ngủ (theo Bản thảo chính nghĩa)
    • Trị lao thương, bổ trung khí, hành kinh lạc, thông huyết mạch (theo Bản thảo tái tân)
    • Trị mất ngủ, thiếu máu, cơ thể đổ nhiều mồ hơi, toàn thân mệt mỏi. Trừ phong thấp, thông kinh lạc. Trị các bệnh ngoài da như mụn nhọt, ghẻ lở (theo Trung thảo dược Thiểm Tây)
    • Dưỡng Can Thận, an thần, ngủ ngon, cầm hư hãn (theo Ẩm phiến tân tham)
    • Tiêu sưng ung nhọt, trĩ sang, tràng nhạc (theo An Huy dược tài)

Cách dùng – Liều lượng

• Cách dùng: Dùng Dạ giao đằng để sắc lấy nước dùng hoặc để lấy nước để tắm. Người bệnh có thể sử dụng độc vị hoặc kết hợp với một số dược liệu khác.
• Liều lượng: Không ổn định. Tùy vào từng bài thuốc sẽ có liều dùng tương thích.

Những bài thuốc trị bệnh từ Dạ giao đằng

• Dưới đây là những bài thuốc bệnh từ dược liệu Dạ giao đằng, bạn đọc có thể tham khảo và áp dụng điều trị cho chính mình hoặc cho những người thân trong gia đình:
  • Bài thuốc từ Dạ giao đằng chữa mất ngủ, hay nóng nảy, thường xuyên bồn chồn trong người, hay mơ mộng khi ngủ: Dùng Dạ giao đằng, Đơn sâm mỗi vị 12 gram cùng với 40 gram Trân châu mẫu. Đem một thang thuốc trên sắc cùng với nước để dùng trị bệnh. Nên cùng thuốc khi thuốc còn ấm.
  • Bài thuốc từ Dạ giao đằng chữa mất ngủ, thiếu máu, đau nhức toàn thân, cơ thể ra nhiều mồ hôi: Dùng 40 gram Dạ giao đằng sắc cùng với hai chén nước lọc. Sắc đến khi cô đặc còn một chén là được. Dùng khi thuốc còn ấm. Người bệnh kiên trì sử dụng đến khi bệnh tình được cải thiện.
  • Bài thuốc từ Dạ giao đằng chữa bệnh tâm thần phân liệt: Dùng Dạ giao đằng và Hà thủ ô chế mỗi vị 90 gram cùng với 5 quả Táo đỏ. Đem một thang thuốc trên sắc cùng với hia phần nước, sắc đến khi cô đặc còn lại một phần để dùng. Người bệnh nên dùng thuốc khi thuốc còn đủ ấm. Mỗi ngày sử dụng một thang thuốc trên. Kiên trì sử dụng thuốc đều đặn mỗi ngày để đạt được kết quả điều trị như mong muốn.
  • Bài thuốc từ Dạ giao đằng chữa ung nhọt, ghẻ lở, lao thương, tràng nhạc hoặc một số bệnh lý về da khác: Dùng một lượng vừa đủ dược liệu Dạ giao đằng sắc cùng với 3 – 4 lít nước lạnh để tắm. Mỗi ngày tắm một lần cùng với nước sắc dược liệu. Lưu ý, chỉ sử dụng khi nước đã nguội dần, hoặc có thể pha một ít nước lạnh để tránh làm bỏng da.

Một số lưu ý khi sử dụng dược liệu Dạ giao đằng

• Ngoài việc sử dụng các bài thuốc từ Dạ giao đằng đúng cách, đúng bệnh tình, người bệnh cũng cần lưu ý đến một số vấn đề khác, cụ thể như sau:
  • Các đối tượng dị ứng hoặc quá mẫn cảm với một số thành phần có trong Dạ giao đằng hoặc một số vị thuốc khác trong bài thuốc tuyệt đối không sử dụng.
  • Thận trọng khi sử dụng những bài thuốc từ Dạ giao đằng cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
  • Người bệnh nên kiêng ăn hành, tỏi, củ cải trắng, ớt, hồ tiêu khi sử dụng dược liệu Dạ giao đằng để chữa bệnh. Những nguyên liệu ấy có thể làm hao tổn tinh huyết.