Dextrose
Dextrose là gì?
- Dextrose hay glucose là đường đơn, cung cấp năng lượng cho tế bào và cơ quan trong cơ thể hoạt động. Ở dạng thuốc, dextrose cung cấp năng lượng theo đường tiêm. Ngoài ra, thuốc còn điều trị chứng hạ đường huyết, mất nước do tiêu chảy cấp, giúp vận chuyển các thuốc khác và làm test dung nạp glucose.
----------------------------------------------------
Công dụng
- Thiếu hụt carbonhydrat và dịch.
- Phòng và điều trị mất nước do tiêu chảy cấp (thường kèm điện giải)
- Hạ đường huyết do suy dinh dưỡng, tăng chuyển hóa khi bị stress hay chấn thương, do ngộ độc rượu.
- Dùng đường uống để làm test dung nạp glucose
- Điều trị cấp cứu tình trạng có tăng kali huyết.
- Điều trị nhiễm thể ceton do đái tháo đường (sau khi đã chỉnh đường huyết và phải truyền liên tục insulin kèm theo).
Liều dùng - Cách dùng
- Liều dùng thay đổi tùy theo nhu cầu của từng người bệnh. Phải theo dõi chặt chẽ đường huyết. Liều glucose tối đa khuyên dùng là 500 – 800 mg cho 1 kg thể trọng trong 1 giờ. Để làm giảm áp lực não, tủy và phù não do ngộ độc rượu, dùng dung dịch ưu trương 25 – 50%.
Chống chỉ định
- Không dung nạp glucose.
- Mất nước nhược trương nếu chưa bù đủ điện giải.
- Ứ nước. Vô niệu.
- Hạ kali huyết. Nhiễm toan. Hôn mê tăng thẩm thấu.
- Mê sảng rượu kèm mất nước, ngộ độc rượu cấp.
- Sau cơn tai biến mạch não.
- Chảy máu trong sọ hoặc trong tủy sống (không dùng dung dịch ưu trương).
Lưu ý khi sử dụng
- Theo dõi đường huyết, cân bằng nước và điện giải.
- Không truyền chung dextrose với máu qua một bộ dây truyền.
- Thận trọng khi dùng ở người bệnh đái tháo đường, suy dinh dưỡng, thiếu thiamin, không dung nạp glucose, sốc nhiễm khuẩn, sốc, chấn thương..
Tác dụng không mong muốn
- Các tác dụng phụ thường gặp là gây đau tại chỗ nơi tiêm, nhất là đối với dung dịch glucose ưu trương có pH thấp. Ngoài ra, có thể gây kích ứng tĩnh mạch, viêm tắc tĩnh mạch, hoại tử chỗ tiêm nếu thuốc thoát ra ngoài mạch.
- It gặp, thuốc có thể gây rối loạn nước và điện giải như hạ kali huyết, hạ magnesi huyết, hạ phospho huyết.
- Khi truyền kéo dài hoặc truyền nhanh một lượng lớn dung dịch đẳng trương có thể gây phù hoặc ngộ độc nước, dung dịch ưu trương có thể gây mất nước.
Tương tác
- Thuốc dextrose ở liều lớn có tương tác với digoxin gây rối loạn điện giải (hạ kali máu).
Tương kỵ
- Dung dịch chứa dextrose và pH < 6 có thể gây tủa indomethacin.
Phụ nữ có thai và cho con bú
- Thuốc dextrose dùng được cho người đang mang thai. Tương tự, thuốc cũng an toàn đối với người cho con bú.