Etomidate
Etomidate là gì?
- Etomidate là một dẫn chất Carboxyl hóa của Imidazol có khả năng giúp an thần, gây ngủ nên được dùng là thuốc gây mê theo đường tiêm tĩnh mạch.
----------------------------------------------------
Chỉ định của Etomidate
- Dùng với mục đích khởi mê: phù hợp khi chỉ định gây mê cho các bệnh nhân có chức năng tuần hoàn hoặc chức năng hô hấp suy yếu.
- Duy trì mê trong các ca phẫu thuật thời gian không dài: Phối hợp Etomidate với các thuốc mê hô hấp khác để kéo dài tình trạng mê.
- Trong các ca phẫu thuật kéo dài, Etomidate chưa được khuyến cáo sử dụng để duy trì mê.
Liều dùng Etomidate
- Liều dùng của thuốc: Tùy theo đáp ứng của từng cơ thể mà sẽ có sự điều chỉnh về liều dùng trên lâm sàng.
- Liều Etomidate-Lipuro 20mg/10ml có tác dụng gây ngủ khoảng từ 0,15 - 0,3mg/1 kg thể trọng, tương đương từ 0,075 - 0,15ml/1 kg thể trọng.
- Trẻ em từ 15 tuổi trở xuống và người cao tuổi dùng một liều duy nhất từ 0,15 đến 0,2 mg tương đương với 0,075 đến 0,1ml trên mỗi một kg thể trọng. Chú ý điều chỉnh liều dùng chỉnh liều dùng chính xác đối với bệnh nhân thuộc nhóm tuổi này.
- Liều dùng giảm ở bệnh nhân xơ gan và những bệnh nhân được chỉ định gây mê bằng các thuốc nhóm an thần, nhóm opiates hoặc thuốc giảm đau.
- Trong trường hợp cần gây mê đặc biệt để dừng tình trạng động kinh liên tục hoặc có cơn động kinh liên tiếp thì nên tiêm tĩnh mạch với tốc độ nhanh khoảng đủ 1 liều Etomidate-Lipuro trong vòng 10 giây. Trong trường hợp cần thiết, có thể tiêm nhắc lại cho bệnh nhân.
Cách dùng Etomidate hiệu quả
- Etomidate phải được tiêm trực tiếp theo đường tĩnh mạch và phải tiêm với tốc độ thật chậm và tiêm ngắt quãng trong tình huống cần thiết. (Mỗi liều được tiêm trong vòng 30 giây).
- Tuyệt đối không tiêm Etomidate-Lipuro vào động mạch vì có khả năng bị hoại tử. Nếu tiêm Etomidate ra ngoài đường tĩnh mạch làm đau nhiều.
- Để tránh xảy ra tình trạng rung giật cơ khi dùng Etomidate-Lipuro thì trước khi dùng thuốc này cần phải có sự chuẩn mê phù hợp, nên sử dụng thuốc trong nhóm Benzodiazepin như Diazepam tiêm bắp khoảng 1 giờ hoặc tiêm theo đường tĩnh mạch khoảng 10 phút trước khi đưa Etomidate-Lipuro vào cơ thể.
- Với những bệnh nhân động kinh hoặc có xu hướng tăng co giật thì nên tiêm Etomidate-Lipuro với tốc độ nhanh trong vài giây để tránh sự khuếch tán chậm của chất này vào trong não. Khi tiêm nhanh, Etomidate-Lipuro có sinh khả dụng tốt và tốc độ phân bố nhanh trong não ngăn được co giật.
- Sau khi đã mở ống tiêm, phải tiến hành rút dịch ngay trong điều kiện vô trùng và tiêm vào tĩnh mạch bệnh nhân ngay lập tức để tránh nhiễm khuẩn vì bản thân Etomidate không có chất bảo quản chống lại nấm mốc và vi khuẩn. Nếu không dùng hết, phần nhũ dịch còn lại phải bỏ đi.
- Trước khi dùng, ống tiêm phải được lắc thật kỹ để hoạt chất được phân bố đều.
Chống chỉ định
- Không dùng thuốc mê Etomidate-Lipuro cho những bệnh nhân mẫn cảm với bất cứ thành phần nào của thuốc hoặc dị ứng với nhũ dịch dầu.
- Không dùng cho bệnh nhân có rối loạn chức năng tạo nhân Hem về mặt di truyền, trừ khi phải dùng khi đã cân nhắc giữa lợi ích mong muốn và nguy cơ có thể xảy ra.
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hơn 6 tháng tuổi không được chỉ định dùng Etomidate-Lipuro nếu không có chỉ định bắt buộc.
- Không nên dùng Etomidate-Lipuro để gây mê trong phẫu thuật sản khoa đặc biệt trong mổ lấy thai vì tính an toàn của Etomidate-Lipuro trong giai đoạn này chưa được nghiên cứu một cách đầy đủ.
Tác dụng phụ
- Etomidate-Lipuro gây ra tác dụng ức chế sinh tổng hợp các hormon Steroid ở vỏ thượng thận. Đáp ứng với các tác nhân kích thích của vỏ thượng thận sau khi tiêm một liều giảm đi đáng kể sau 4 đến 6 giờ.
- Có thể gây các triệu chứng rung giật cơ.
- Có thể gây tác dụng không mong muốn trên đường tiêu hóa như buồn nôn và nôn, tuy nhiên chủ yếu tác dụng này do dùng đồng thời với thuốc nhóm opiates, ngoài ra có thể ho, rét run,...
- Hiếm gặp hiện tượng co thanh quản.
Tương tác
- Etomidate có khả năng cao tương kỵ với Acid Ascorbic, Vecuronium Bromid.
- Tác dụng gây ngủ của Etomidate-Lipuro bị tăng lên khi dùng đồng thời với thuốc thuộc nhóm an thần, Opiates, nhóm thuốc giảm đau, cồn,...
- Khi tiêm Etomidate-Lipuro không trộn chung với các thuốc tiêm khác nếu không có chỉ định của bác sĩ trên lâm sàng để tránh xảy ra các tương tác ngoài ý muốn.