Nhũ hương là gì?
- Nhũ hương (Gôm nhựa) là một loại dược liệu quí hiếm và đắt đỏ. Ngày nay, nhũ hương và các chiết xuất của dược liệu này vẫn tiếp tục được nhân loại sử dụng làm thuốc trị bệnh bởi những công dụng trị liệu hiệu quả.
----------------------------------------------------
Thành phần hoá học
- Các nhà khoa học sử dụng công nghệ sắc ký để tách và tinh chế nhũ hương, phương pháp phân tích quang phổ để làm sáng tỏ cấu trúc cúa các thành phần.
- Có 6 hợp chất được phân lập và cấu trúc của chúng lần lượt là: Axit axetyl-alpha-boswellic (1), axit axetyl-beta-boswellic (2), lup-20 (29) -en-3 alpha-acetoxy-24-oic axit (3), axit alpha-boswellic (4), axit beta-boswellic (5) và axit axetyl-11-keto-beta-boswellic (6).
Công dụng
- Theo y học cổ truyền
- Tính vị : Vị cay, đắng, tính ôn.
- Quy kinh: Tám, can, tỳ, phế, thận.
- Công năng: Hoạt huyết, chỉ thống, khử ứ, tiêu sưng, giải độc, bổ tâm, tỳ.
- Chủ trị: Thống kinh, xương khớp đau nhức, cơ co cứng, mề đay, mụn nhọt.
- Theo y học hiện đại
- Tính chất dược lý của nhũ hương tương tự các thuốc giảm đau không steroid, các nhà nghiên cứu đã tìm ra cơ chế ức chế các chất trung gian hóa học gây đau như cytokines, enzyme 5-lipoxygenase…của hoạt chất có trong nhũ hương như acid boswellic. Ngoài ra nhũ hương còn có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, se niêm mạc làm lành vết thương, nhờ các monoterpenes, diterpenes, triterpenes, axit pentacyclic triterpenic…
Liều dùng & cách dùng
- Nhũ hương có thể dùng dưới dạng tán bột làm hoàn, thuốc sắc, dùng thoa ngoài da, …và tùy mục đích sử dụng có thể phối hợp với các dược liệu khác trong nhiều thang thuốc. Điều chế nước hoa, tinh dầu trong công nghiệp mỹ phẩm.
- Liều dùng:
- Dùng trong các bài thuốc trị bệnh: 3 - 10g/ngày.
- Dùng ngoài: Bôi da, lượng không cố định.
Bài thuốc kinh nghiệm
- Giảm sưng đau do chấn thương
- Bài thuốc Nhũ hương định thống tán: Nhũ hương, Một dược, Xuyên khung mỗi vị 5g, Bạch chỉ, Sinh địa, Xích thược, Đơn bì, mỗi vị 10g, Cam thảo 3g, tán thành bột chưng lên với rượu mỗi lần uống 3 – 4g, ngày 2 lần.
- Chữa và làm lành mụn nhọt
- Bài thuốc Nhũ hương tiêu độc tán: Nhũ hương, Một dược, mỗi vị 5g, Đại hoàng, Hoàng kỳ, Thiên hoa phấn, Ngưu bàng tử, Mẫu lệ mỗi vị 10g, Kim ngân hoa 15g, Cam thảo 3g, sắc thuốc uống mỗi ngày 2 - 3 lần.
- Bột nhũ hương hoặc nhũ hương chiết xuất trong dầu nền bôi lên miệng vết nhọt đã vỡ để làm lành vết thương, liền da.
- Trị bế kinh, thống kinh
- Bài thuốc kết hợp nhữ hương các vị Hồng hoa, Đào nhân, Đương quy.
- Giảm đau đầu, có cứng cơ và đau nhức cơ thể
- Bài thuốc Nhũ Hương Hoàn – Chứng Trị Chuẩn Thằng: Nhũ hương, Một dược, Thảo ô, Ngũ linh chi, Vãn tàm sa, Mộc miết tử, đem các vị thuốc này tán thành bột mịn, trộn với rượu trắng và hồ tinh bột làm hoàn khoảng bằng hạt bắp, uống với nước sắc Bạc hà mỗi lần 7 viên.
Lưu ý
- Tác dụng phụ: Có thể xuất hiện các triệu chứng ở đường tiêu hóa như buồn nôn, đau bụng,...
- Chống chỉ định: Phụ nữ có thai, đang cho con bú không nên dùng.
- Lưu ý về thời gian sử dụng thuốc: Dùng đường uống khoảng 6 tháng liên tục, dùng ngoài da dưới 30 ngày, người có bệnh dạ dày nên giảm liều. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng vị thuốc đúng cách, đạt hiệu quả tối ưu và tránh được các tác dụng không mong muốn.