Tỳ giải

Tỳ giải là gì?

• Tỳ giải còn có tên gọi khác là Củ Kim cang, Bì giải, Bạt kế. Tên khoa học của loại dược liệu này là Dioscorea tokoro Mahino. Cây thuộc họ Củ nâu - Dioscoreaceae. 

----------------------------------------------------

Thành phần hóa học

• Trong củ tỳ giải có một số thành phần hóa học bao gồm:
  • Dioxin: Đây là một loại hợp chất có tinh thể, độ chảy 2880C. Chất này tan trong cồn, cồn metylic, không tan trong nước, hơi tan trong axeton, có độ chảy.
  • Dioscorea sapotoxin.
  • Saponin steroid.
  • Tinh bột.

Tác dụng của tỳ giải

• Vị thuốc tỳ giải này có những tác dụng sau đây:
  • Trị các tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt, đi tiểu nhiều lần, nước tiểu đục có lắng cặn.
  • Trị các bệnh như viêm bàng quang, viêm đường tiết niệu và bệnh sỏi đường tiết niệu.
  • Trị các bệnh đau nhức xương khớp, đau nhức tay chân do phong hàn, thấp tỳ hoặc bị phong tê thấp. 
  • Trị mụn nhọt.
  • Trị bệnh gút, bệnh gai cột sống.
  • Tùy theo tình trạng bệnh và cơ địa của người bệnh mà thầy thuốc có thể kê đơn dùng theo đúng liều lượng. Khi điều trị bệnh có thể sử dụng tỳ giải đơn độc hoặc kết hợp cùng nhiều vị thuốc khác nhau để sắc thuốc hoặc làm viên hoàn. 

Một số vị thuốc từ cây tỳ giải

• Chữa tình trạng tiểu tiện rắt buốt, lợi tiểu: Dùng tỳ giải, xa tiền thảo, phục linh, đan sâm, ý dĩ nhân, hậu phác, liên tâm và xương bồ mỗi thứ 10g, kết hợp với hoàng bá 6g. Đem thang thuốc này sắc hai nước, hợp hai nước lại để đem chia thành 3 phần để uống trong ngày. 
• Chữa trị tiểu nhiều, tiểu không tự chủ: Tất cả các vị thuốc bao gồm ba kích, bạch phục linh, đỗ trọng, hoàng kỳ, ích trí, nhân kim mao cẩu tích, lộc nhung, nhục thung dung, thỏ ty tử và tỳ giải. Đem các vị thuốc này đi tán thành bột. Trộn bột thuốc với rượu hồ để làm viên hoàn to bằng hạt Ngô đồng lớn. Mỗi lần dùng uống 30 viên với rượu ấm. 
• Hỗ trợ chữa trị mụn nhọt, ngứa da: Dùng 20g tỳ giải, bạch tiên bì và uy linh tiên mỗi vị 12g, ké đầu ngựa và kim ngân mỗi loại 16g kết hợp với 32g thổ phục linh và 6g cam thảo. Dùng thang thuốc này để sắc một ngày một thang. Cho người bệnh dùng liên tục cho đến khi khỏi bệnh.

Lưu ý khi sử dụng tỳ giải

• Bất cứ khi nào sử dụng thuốc thì cũng phải thật cẩn thận để đảm bảo an toàn và dùng thuốc có hiệu quả. Đối với tỳ giải, trước khi sử dụng, bạn cần phải nhớ:
  • Trong tỳ giải có chất saponin, nếu sử dụng cao liều kéo dài thì có thể gây phá vỡ hồng cầu. Ngoài ra, sử dụng thuốc không đúng còn có thể mang đến một số tác dụng phụ như say, mệt mỏi, buồn nôn, nôn ói, tiêu lỏng và choáng váng đầu óc.
  • Không sử dụng tỳ giải nếu có dị ứng với bất kỳ thành phần nào của vị thuốc.
  • Đối với người bị gầy mệt, mồ hôi trộm, nóng trong người, lòng bàn tay bàn chân nóng, hoa mắt, chóng mặt thì không được dùng.
  • Đối với phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú thì phải thật cẩn trọng khi sử dụng.